EQ3 topdokter : Anthony Leeds
Anthony R Leeds Parker (artritis) Instituut, Frederiksberg Ziekenhuis, Kopenhagen, Denemarken; Universiteit van Kopenhagen, Denemarken; International Medical University, Kuala Lumpur, Maleisië.
Anthony R Leeds was tot maart 2019 fulltime in dienst van Cambridge Weight Plan en is nu voorzitter van de industriegroep TDMR Europe.
Caloriearme vloeibare diëten met een totale inname van 800 kcal per dag (in het Engels: low calorie diets of LCD) bestaat uit volwaardige soepen en shakes die zo zijn samengesteld dat alle benodigde vitamines, mineralen, essentiële vetten en eiwitten aangeleverd worden. Dit steeds in combinatie met gedragsverandering en lichaamsbeweging.
Bij exclusief gebruik worden LCD en VLCD (very low calorie diets) gedefinieerd als totale dieetvervangers (TDR) en zorgen ze voor wekelijks gewichtsverlies van 1 à 2 kg met een metabole verbetering van glucose, insuline, bloedlipiden en bloeddruk bij mensen met pre-diabetes, beginnende diabetes, gevorderde diabetes, artrose, psoriasis, obstructieve slaapapneu en hartaandoeningen.
De eerste diepgaande studie over hoe eiwitten in ons lichaam veranderen als we gewicht verliezen met TDR, heeft aangetoond dat er blijvende verbeteringen zijn in de eiwitten die te maken hebben met ontstekingen en insulineresistentie (Geyer 2016).
De Diabetes Remission trial (DiRECT) is een cluster gerandomiseerd onderzoek naar gewichtsverlies in een eerstelijnssetting van gebruikelijke zorg versus TDR gedurende 12 tot 20 weken gevolgd door gestructureerd gewichtsbehoud bij mensen met beginnende type 2 diabetes.
Na 1 jaar (Lean et al 2018)
- TDR behandelde groep (n=149): 24% een gewichtsverlies van 15kg, diabetesremissie bij 46%
- Gebruikelijke zorg (n=149): 0% een gewichtsverlies van 15kg, diabetesremissie bij 4%.
Na 2 jaar (Lean et al 2019)
- met TDR behandelde groep: 11% een gewichtsverlies van 15 kg. diabetesremissie bij 36%
- Gebruikelijke zorg: 2% een gewichtsverlies van 15kg, diabetesremissie bij 3%.
Remissie was het meest waarschijnlijk bij degenen die het meeste gewicht verloren en het meeste gewichtsverlies behielden in alle stadia. In de interventie (met TDR behandelde groep) moest 50% een 'reddingspakket' gebruiken om het gewicht op peil te houden.
De Diadem-1 (Taheri et al 2020) studie is een intensieve interventie waarbij TDR werd gebruikt voor het initiële gewichtsverlies bij 147 mensen (73% waren mannen) met vroege type 2 diabetes uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika, onderzocht in Qatar.
In dit eerste TDR-onderzoek bij niet-Europeanen verloren 70 mensen 12 kg gewichtsverlies en hielden dit vol na 12 maanden, vergeleken met 4 kg in een best practice controlegroep. Diabetesremissie na 12 maanden trad op bij 61% in de TDR-groep en 12% in de controlegroep.
In een onderzoek bij insulinebehandelde mensen met diabetes type 2 (Brown et al, 2020) werd TDR vergeleken met een gestandaardiseerde dieetinterventie gedurende 12 maanden (45 personen per groep:
Het gewichtsverlies na 1 jaar was 9,8 kg na TDR vergeleken met 5,6 kg in de gestandaardiseerde zorggroep, en bijna 40% gebruikte geen insuline meer na TDR, vergeleken met 6% in de gestandaardiseerde zorggroep. Er trad een grotere verbetering op in de bloedglucoseregulatie en een significante verbetering van de kwaliteit van leven na TDR. Episoden van hypoglykemie kwamen niet vaker voor in de met TDR behandelde groep dan in de standaard dieetgroep.
Caloriearme vloeibare diëten worden soms geassocieerd met aanvankelijk:
- vermoeidheid
- constipatie
- duizeligheid
- zeer klein verhoogd risico op jicht
- zeer zelden verhoogd risico op galsteen.
Veilige medicatieaanpassing van antidiabetes- en antihypertensiemedicijnen is met succes aangetoond in DiRECT en in een andere door huisartsen geleide studie die is gepubliceerd met richtlijnen voor medicatieaanpassing (Astbury et al 2018).
Ook in het Verenigd Koninkrijk heeft de NHS (National Health Service) een TDR programma voor diabetesremissie uitgerold.
CONCLUSIE
Vloeibare, laagcalorische dieetprogramma's (TDR) leveren in korte tijd de hoeveelheden gewichtsverlies die nodig zijn om belangrijke gezondheidsverbeteringen te bereiken. Ze bieden een veilige, kosteneffectieve, bewezen optie voor diabetespreventie, -remissie en -verbetering.